Bursa, ekonomik yönüyle, Türk ekonomisinin geliştirilmesi ve ona yeni ivmeler kazandırılmasında aktif ve yönlendirici bir gücü temsil etmektedir. Ülke ve bölge ekonomisinin gelişmesine, ihracat yönüyle döviz girdisi sağlanmasına ve sanayi altyapısının güçlenmesine sağladığı katkılarla Bursa, ekonomik açıdan büyük bir dinamizm sergilemektedir. Nüfusu 3 milyona dayanan 40.000’den fazla kayıtlı işletmeye sahip üretim ve ihracatta öncü bir şehir olan Bursa, gelişmiş imalat sanayii ve ticaret yetisi sayesinde küresel bir çekim merkezi konumundadır. Bursa’nın coğrafi konumu da, Bursa sanayisi için önemli bir avantajdır. Bursa, konumu itibariyle Anadolu yarımadasının batıya çıkış ve batının Anadolu’ya giriş kapısı konumundadır.

Bursa Ar-Ge ve tasarım merkezleri açısından değerlendirmeye alındığında Türkiye’de ilk üç içerisinde yer almaktadır. 2019 yılı TÜİK ihracat verilerine göre Türkiye’nin 141 milyar dolarlık ihracatı içinde 8.6 milyar dolarlık dilimle İstanbul’dan sonra 2. sırada gelerek ülke ekonomisine önemli oranda katma değer sağlamaktadır. Sanayide özellikle tekstil ve hazır giyim, otomotiv, gıda, makine, mobilya, elektrikli teçhizat ve seramik sektörleri ile ön plana çıkmaktadır. Ayrıca kimya, mobilya, gıda, madencilik ve metal sanayi gibi birçok sektörde Türkiye’nin önemli imalatçıları TR41 Bölgesinde (Bursa, Bilecik ve Eskişehir) bulunmaktadır. Bursa’nın bir başka özelliği de, ülke genelinde organize sanayi bölgelerinin kurulmasına öncülük etmesidir. İlimiz sınırları içinde Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu çerçevesinde tüzel kişilik sıfatını kazanmış 18 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır.

Türk Patent ve Marka Kurumunun yayınlamış olduğu istatistiki bilgiler göstermektedir ki Bursa patent başvurusu sayısı ve tescil sayısı ile Türkiye genelinde 3. Sırada yer almaktadır. T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanan 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi verilerine göre GSYİH içindeki Ar-Ge oranı 2017 yılında %1 iken 2023 yılında hedeflenen oran %1.8’ dir. Ar-Ge Araştırmacı sayısı verileri ise 2017 yılında 112.000 iken 2023 hedefi 200.000’dir. Bu hedef rakamlara ulaşma yolunda Bursa ve bölgenin sahip olduğu rekabet gücü ve yetişen nitelikli insan kaynağı bölgede üniversite, teknoloji transfer ofisleri ve teknoloji geliştirme bölgesi ihtiyacını da beraberinde getirmektedir. Sunulan rakamlar ve istatistiki bilgiler, Bursa İlinin sanayi gücünün ve rekabet piyasası ile birlikte akademik personel yetiştirme kapasitesinin bir araya gelmesi ile ileri teknolojiler üretme potansiyelini göstermektedir.

 

Yerleşke

 

Sanayi işbirliği içindeki Ar-Ge yatırımlarının potansiyel çekim merkezi olması için ulaşım kolaylığı yanı sıra çalışanların sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri, turizm potansiyeli ve doğal güzelliklere sahip olması beklenmektedir. Bu açıdan incelendiğinde, Bursa İli Yıldırım ilçesinde yer alan BTÜ Mimar Sinan Yerleşkesi içerisinde yer alan bölge arazisinin gerek Türkiye içindeki konumu gerekse şehir içindeki konumu, tarihi özellikleri ve sosyo-kültürel özellikleri nedeniyle çekim merkezi olmasını sağlayacak zengin potansiyeli bulunmaktadır. Ulusal ve uluslararası ulaşım arterleri üzerinde yer alan bölge arazisinin, Bursa şehir merkezine yakınlığı ile toplu taşıma ve metro istasyonlarına yürüme mesafesinde olması şehir içindeki ulaşım açısından erişilir bir konum sağlamaktadır.

Seçilen bölge arazisinin BTÜ kampüsü içinde olması, Fakülteler, Enstitüler, Bölümler, Araştırma Merkezleri ve laboratuvarlara gibi altyapı olanaklarına yakınlık sağlaması nedeniyle konum, sanayi ve üniversite işbirliğinin sağlanması için yatırım çekme potansiyelini güçlendirmektedir.

 

Bursa Teknik Üniversitesi

 

Bursateknopark, Bursa Teknik Üniversitesi’nin şirketidir. Bursateknopark’ta yer alacak firmalara, aynı yerleşkede bulunan Bursa Teknik Üniversitesi ile işbirliği imkanları sunulmaktadır.

BTÜ, kurulduğu günden bu yana Bursa İli ve çevresinin sosyo-kültürel, bilimsel ve teknolojik gelişmesine katkıda bulunarak, yüksek kalitede yükseköğretim ve araştırma sunma amacında olmuştur. Araştırma ve girişimcilik odaklı öğretimi benimseyen BTÜ, Bursa’nın ikinci devlet üniversitesi ve Türkiye’nin beşinci teknik üniversitesi olarak 6 Fakülte, 2 Enstitü ve 1 Yüksekokul ile 2010 yılında kurulmuştur. BTÜ, ilk yapılanmasını Türkiye Ekonomisi ve Sanayii’ne yön veren Bursa’nın ihtiyaçları doğrultusunda gerçekleştirmiştir ve sektörler için çözümler üretmek, uzman elemanlar yetiştirmek adına bölümlerini açmıştır

BTÜ, Ulusal ve uluslararası alanda eğitim, öğretim ve araştırma kalitesi ile tercih edilen ‘‘yenilikçi’’ ve ‘‘girişimci’’ bir üniversite olma vizyonu ile kurulan BTÜ; yurt içi ve yurt dışında farklı üniversite ekollerinde yetişmiş, donanımlı, alanlarında öncü ve motivasyonları yüksek akademisyenlerden oluşan kadrosu ile güncel ve nitelikli bir eğitim vermek için çalışmaktadır. YÖK tarafından “Robotlar ve Akıllı Sistemler” alanında uzmanlaşan üniversite olarak belirlenen ve Türkiye’nin En Girişimci ve Yenilikçi Üniversiteleri arasında yer alan Bursa Teknik Üniversitesi aynı zamanda TÜBİTAK 2021 yılı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi’nde ilk 50’ye giren en genç üniversite olma özelliği de taşıyor.

 

Nitelikli İnsan Kaynağı

 

BTÜ, iş dünyası ile ilişkiler geliştirerek, müfredatını güncelleyerek, ortak araştırmalar yaparak ve öğrencilerini piyasaya hazırlayarak geleceğe yatırım yapmaktadır

Yurt içi ve yurt dışında farklı üniversite ekollerinde yetişmiş, donanımlı, alanlarında öncü ve motivasyonları 471 öğretim elemanından oluşan kadrosu ile ülke sanayiinin sürdürülebilir kalkınmasına ve bilimsel-teknolojik bağımsızlığına katkı sağlayacak alanlarda  8712 öğrenciye eğitim vermektedir.

Üniversite Lisansüstü Eğitim Enstitüsü bünyesinde 33 farklı programda yüksek lisans ve doktora eğitimi verilmekte ve bu sayıların arttırılması üzerine çalışmalar yapılmaktadır. “2021- 2022 Güz Dönemi İtibariyle Kayıtlı 1804 yüksek lisans ve doktora öğrencisi bulunmaktadır. Lisansüstü öğrenci oranı %21’dir.

 

İleri Ar-Ge Ekosistemi

 

BTÜ, araştırmaya yatırım yapmaktadır. 2019-2023 Stratejik Planı’nda AR-GE’ye yönelik amacını “öncelikli alanlarda, bölgenin ve ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda, disiplinler arası, yenilikçi ve girişimcilik odaklı araştırmalar yapmak” olarak ifade etmiş ve bu amaca yönelik olarak hedefler belirlemiştir.

2010’dan bu yana 60 milyon TL’lik yatırımla tüm akademisyen ve öğrencilerin AR-GE çalışmalarını destekleyecek laboratuvar ve araştırma altyapısını oluşturmuş ve üniversiteye sağlanan dış kaynak bugüne dek 27 Milyon TL’ye ulaşmıştır. Ar-geye en çok bütçe ayıran üniversitelerden birisidir.

BTÜ, bir ‘Teknik Üniversite’den beklendiği gibi sanayinin gereksinimlerine göre eğitim-öğretim ve Ar-Ge çalışmalarına yön veren, yüksek teknoloji ürünleriyle markalaşmış çözümler üreten modern bir merkez olma yolunda ilerlemektedir. Bu kapsamda BTÜ bünyesinde Bursa ve çevre illerde mevcut sanayinin kullandığı ve ürettiği kimyasal, metal, polimer (plastik ve kauçuk), tekstil, ağaç ve ağaç ürünleri malzemeleri ile inşaat sektörünün ihtiyaç duyduğu yapı malzemelerinin karakterizasyonu, özellik, analiz, kalite ve performansına yönelik deneysel çalışmaları yapmak ve deneysel çalışma sonucunda elde edilen verileri yorumlama amacı ile Merkezi Araştırma Laboratuvarını (MERLAB) kurmuş olup 2017 yılında faaliyetlerine başlamıştır. BTÜ’de faaliyet gösteren laboratuvarlar 600’ü aşkın farklı firmaya hizmet vermiştir.

 

Üniversite Sanayi İşbirliği

 

Yenilikçi eğitim teknolojileri ve yöntemleri ile kişiselleştirilmiş eğitim sunmaktadır. Bunun bir parçası olarak İşletmede Mesleki Eğitim Programı (İMEP) 2018 yılında hayata geçirilmiştir.

Sanayi işbirliği çalışmalarının daha profesyonel düzeyde yürütülmesi amacıyla; Üniversite – Sanayi İşbirliği Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezini (BTÜ-SAN), Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş. faaliyetlerine devam etmektedir.

Kamu, üniversite ve sanayi işbirliklerinin kuvvetlendirilmesi amacıyla kuruluşlarla protokoller ve proje danışmanlığı sözleşmeleri imzalayarak ortaklıklar geliştirmiştir. Yapılan işbirlikleri sonuç vermiş ve 2019 yılında TUBİTAK 2244 projesine 42 başvuru yaparak büyük bir atılıma imza atmıştır ve kabul dilen proje sayısı ile Türkiye birincisi olmuştur.

 

Girişimcilik faaliyetleri ve kuluçka merkezi

 

Bursa Teknoloji Transfer Ofisi; BTÜ bünyesinde Rektörlüğe bağlı bir birim olarak 2017 tarihinde kurulmuştur. 2018 tarihinde işyeri tescili yapılarak BTÜ Bursa Teknoloji Transfer Ofisi şirketleştirilmiştir. Üniversite sanayi işbirliği, eğitim ve farkındalık faaliyetleri, projeler, fikri sınai mülkiyet hakları (FSMH) ve girişimcilik konularında hizmet vermekte olan Bursatto 2019 ve 2021 yılı içerisinde Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA) ortaklı SEED UP İnovatifi girişimcilik programını tasarlamış ve uygulamaktadır. Bu program kapsamında 40 girişimciye eğitimler verilmiş ve mentorluk destekleri sağlanmıştır. Bunun yanı sıra Osmangazi Belediyesi için Girişim 2020 Programını tasarlamış ve uygulamalarına başlamıştır. Bir yıl sürmesi planlanan program Belediye’lerde girişimciliğin yaygınlaştırılmasını sağlayacak yenilikçi bir programdır. Bursatto Girişimcilik faaliyetlerinin yanı sıra Üniversite-sanayi işbirliği kapsamında Ar-Ge Merkezleri kurulumu ve sürdürülebilir yönetimi üzerine profesyonel hizmetler sağlamaktadır. Bu kapsamda birçok firma ile aktif olarak çalışmaktadır.

 

Öncelikli Araştırma Alanları

 

Öncelikli Teknolojik Alanlar şunlardır; kimya, ilaç ve tıbbi cihaz, elektronik, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, raylı sistem araçları, imalat sektörleri (tekstil, gıda, metal, mineral, mobilya, gemi inşa, vd), savunma sanayi, lojistik ve ulaştırma, kritik teknolojiler, biyoteknoloji, robotlar ve akıllı sistemler, mikro/nano/optoelektronik, kuantum, sensör teknolojileri, katmanlı imalat, bilgi ve iletişim teknolojileri, yapay zeka ve nesnelerin interneti, arttırılmış gerçeklik, büyük veri, sibergüvenlik, veri mühendisliği, biyomalzemeler, ileri malzeme teknolojileri, yeni nesil kompozitler, yenilenebilir enerji sistemleri, enerji depolama, elektrikli araçlar, dijital dönüşüm ve sosyal inovasyon.

 

Teşvik ve Destekler

 

Bursa Teknik Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu çerçevesinde Ar-Ge çalışmaları için gelir vergisi muafiyeti, şirketler için kurumlar vergisi muafiyeti ve Teknopark şirketlerinde çalışan akademik personel için teşvikler sağlamaktadır. Yabancı yatırımcılar ve şirketler, bölgede sağlanan tüm teşvik ve desteklerden faydalanabilmektedir.